Big Bang Theory

Guess Who’s Back!!😉

Science topic တွေနဲ့ အကုန်လုံးကို ငိုအောင်လုပ်နေကြ Astronomy Department က ဒီတစ်ခါမှာလည်း စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတဲ့ Theory လေးတစ်ခုနဲ့ ပြန်လာပါပြီ။

Big Bang Theory ဆိုတာကို ကြားဖူးကြလားဟင်?? မသိတဲ့သူတွေအတွက်လည်း ကိစ္စမရှိပါဘူး။ အခု post လေးမှာ ရှင်းပြသွားမယ်နော်။

Big Bang theory အကြောင်းပြောမယ်ဆိုရင် start of universe (universe ရဲ့အစ) ကနေ စပြောရပါလိမ့်မယ်။ Universe ရဲ့ အစအတွက် theory ထဲမှာမှ Big Bang theory ကိုတော့ Standard အနေနဲ့ လူအများက လက်ခံထားကြတာပါ။

Big Bang theory မှာတော့ universe အစက ခန့်မှန်းခြေ 13.8 billion လောက်က အလွန်ပူပြင်းပြီး သိပ်သည်းလှတဲ့ singularity (infinite valueရှိတဲ့) အမှတ်တစ်ခုကနေ space, time and matter ကို create လုပ်ခဲ့တာပါတဲ့။ အဲဒီအချိန်တည်းကနေပြီး လက်ရှိအခြေအနေအထိ universe က rapidly expand ဖြစ်လာနေပါတယ်။ ဒါကြောင့် Big Bang ဆိုတာက explosion in space မဟုတ်ဘဲ expansion of space ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီ theory ကို Cosmic Microwave Background (CMB), Hubble’s Law စတာတွေက support လုပ်ပေးနေတာကြောင့် လက်ခံနိုင်ကြတာလည်းဖြစ်ပါတယ်။

နောက်တစ်ခုက Steady State theory ပါ။ ဒီ theory မှာကျတော့ universe ဟာ အစလည်း မရှိသလို အဆုံးလည်းမရှိဘဲ constant state (ကိန်းသေ) အနေနဲ့ တည်ရှိနေတဲ့အရာဖြစ်တယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း 1950 လောက်ကစပြီး ရှာဖွေတွေ့ရှိလာတဲ့ CMB, Galactic Evolution တို့လိုဟာတွေကြောင့် သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ဒီ theory ထက် Big Bang theory ကို ပိုပြီးထောက်ခံလာခဲ့ကြပါတယ်။

နောက်ထပ် Eternal Inflation theory ကတော့ Big Bang ရဲ့ နောက်ဆက်တွဲ theory လို့တောင်‌ ပြောလို့ရပါတယ်။ အရှေ့က Multiverse ရဲ့ theory တစ်ခုလည်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒီ theory အရ Cosmic Inflation (Big Bang ဖြစ်ပွားပြီး second အပိုင်းအခြား) မှာပဲ space ဟာ expand ဖြစ်သွားပြီး pocket universe or bubbles တွေကို ဖန်တီးလိုက်ပါတော့တယ်။ Standard theory နဲ့ မတူတဲ့အချက်ကတော့ Big Bang ရဲ့ expansion က မရပ်သွားဘဲ ဆက်တိုက် bubble universe တွေ ဖန်တီးသွားတာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ universe ကလည်း Multiverse ဆိုတဲ့ structure ကြီးထဲက သေးငယ်တဲ့ bubble လေးတစ်ခုပဲ (ကျွန်တော်တို့ရဲ့ universe ကြီးလိုပဲ ကျွန်တော်တို့ဟာလည်း တစ်စုံတစ်ယောက်ရဲ့ဘဝကြီးထဲမှာ သေးငယ်တဲ့ ဖြစ်တည်မှုလေးတွေ ဖြစ်နေတာပဲမဟုတ်လား😅)

ဒီ concept အရ Multiverse တိုင်းဟာ မတူညီတဲ့ physics law တွေ တည်ရှိနေနိုင်ပါတယ်။

Theory တွေပြောပြီးပြီဆိုတော့ ဒီ theory တွေကို support လုပ်ပေးနေတဲ့ evidence အချို့ကို ဆက်သွားကြရအောင်👇🏻

Standard theory ကို လူအများထောက်ခံကြတယ်ဆိုတော့ ဘာလို့ထောက်ခံကြတာလဲ?? ရှင်းပါတယ် Evidence ပိုများလို့ပါ။

Big Bang theory အတွက် အစောဆုံးအယူအဆကတော့ Hubble’s Law ကနေ ဖြစ်ပေါ်လာတာပါ။ 1929 ခုနှစ်မှာ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ Hubble’s Law အရ galaxies တွေဟာ ကမ္ဘာကနေ အကွာအဝေးနဲ့ အချိုးကျတဲ့ အရှိန်နဲ့ အဝေးကို ရွေ့လျားနေပါတယ်။

ဥပမာ - ကမ္ဘာနဲ့ဝေးလေ ပိုမြန်မြန် ရွေ့လျားနေသလိုမျိုး၊ သူကလည်း ကိုယ်နဲ့ဝေးလေ ပိုပျော်နေသလိုမျိုး အချိုးကျနေတာတွေပေါ့ဗျာ🥹

အဲ့ကနေပြီး နောက်ပိုင်း လေ့လာမှုတွေကြောင့် expansion of universe ကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ကြတယ်။ ဒီ theory တွေ ပေါင်းစပ်ပြီး Big Bang theory ကို develop ဖြစ်စေခဲ့တာပါ။

နောက် evidence တစ်ခုကတော့ Cosmic Microwave Background ပါ။ CMB က Big Bang ဖြစ်ပေါ်လာပြီး ကျန်ခဲ့တဲ့ low-energy radiation ဖြစ်တယ်။ Big Bang ဖြစ်ပြီး universe ဟာ atom တွေဖြစ်ပေါ်လာတဲ့အထိ အပူချိန်လျော့ကျသွားတဲ့အချိန်မှာ ထွက်‌ပေါ်လာတဲ့ electromagnetic radiation ပဲဖြစ်တယ်။ Scientist တွေက CMB ကို Big Bang ရဲ့ echo လို့တောင်ခေါ်ကြပါတယ်။

Cosmic Microwave Background ကနေပြီး universe ရဲ့ သက်တမ်း အပိုင်းအခြားတွေ၊ universe ရဲ့ အစောပိုင်းအခြေအနေတွေကို သိရှိစေနိုင်ခဲ့တယ်။ ဒါကြောင့် CMB က Big Bang theory အတွက် အကောင်ဆုံး သက်သေ‌တွေထဲကတစ်ခု ဖြစ်လာတာပါ။

သို့သော်လည်း theory ဆိုတဲ့အတိုင်း Big Bang အတွက် evidence တွေရှိနေပေမဲ့လည်း

ဘယ်အရာက Big Bang ကို ဖြစ်စေတာလဲ?

Big Bang မတိုင်ခင်ကကော ဘာတွေရှိပြီး ဘာတွေဖြစ်ခဲ့တာလဲ?

စသဖြင့် ထပ်ဆင့် theory အများအပြားနဲ့ မေးခွန်းတွေ ရှိနေပါသေးတယ်။

ဆက်ပြီးတော့ ရှေ့မှာရေးထားတဲ့ theory အချို့နဲ့ ပြန်ချိတ်ဆက်ကြရအောင်..

Eternal Inflation Theory အရ Big Bang အပြီးမှာတော့ universe က အလင်းထက်ကို လျင်မြန်တဲ့ expansion ဖြစ်ပြီး bubbles universe တွေကိုဖန်တီးလိုက်တယ်။ bubble တိုင်းက universe တစ်ခုစီဖြစ်ပြီး bubbles တွေကိုပေါင်းလိုက်ရင်း Multiverse ဖြစ်လာပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ universe ကလည်းဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ bubble တွေထဲကတစ်ခုဖြစ်နိုင်တယ်။ ဒီလိုနဲ့ Big Bang theory ဟာ parallel universe theory or multiverse တွေအထိချိတ်ဆက်ထားနိုင်ပါတယ်။

Big Bang theory ဟာ Multiverse theory ဖြစ်လာရတဲ့ အခြေခံအုတ်မြစ်လည်းဖြစ်ပါတယ်။

ဒီလောက်ဆိုရင်တော့ Parallel Universe နဲ့ White Hole မှာ ထည့်ရေးထားပြီး သေချာမရှင်းပြခဲ့ရတဲ့ Big Bang theory အကြောင်းကို အနည်းငယ် နားလည်နိုင်သွားမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။

ထပ်ပြီး စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတဲ့ Theory တစ်ခုကတော့ Big Bang ဟာလည်း energy and matter တွေကို expel လုပ်တာဖြစ်လို့ ဒါဟာ white hole event တစ်ခုလို့လည်း တစ်ချို့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက စဉ်းစားကြပါ‌သေးတယ်။ Big Bang ဟာ universe တစ်ခုလုံးကို ပေါ်ပေါက်စေခဲ့ပြီး matter ကတစ်ဆင့် black hole တွေ ပြီးတော့ theoretically white hole တွေကို ဖန်တီးစေခဲ့တဲ့ event အကြီးကြီး ဖြစ်တဲ့အတွက် ဒီ Theory ကတော့ risk များပါတယ်။ ဒါပေမယ့် Big Bang ကလည်း သူထက်ပိုကြီးမားတဲ့ အကြောင်းအရာကနေ ဖြစ်ပေါ်လာပြီး big bang က white holeလို concept မျိုးဖြစ်နေနိုင်မလား?

ဒါကိုတော့ ဖတ်ရှုနေတဲ့ explore လေးတွေကပဲ ဆက်စဉ်းစားပြီး ဝင်ဆွေးနွေးပေးသွားကြပါအုံး။

The Blossoms ရဲ့ Astronomy Department ကနေ နောက်ထပ်လည်း စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတဲ့ science topic တွေကိုလည်း ပြင်ဆင်ထားတာမို့ stay tuned ပါနော်👀